TERUG

     22 Oktober 2011

  Een bijeenkomst van het geheime genootschap
 "De Vrienden van de Whisky"

Het was weer zover! De leden van het illustere gezelschap, de vrienden van de poëzie, onttrokken zich weer even aan wereldse zaken en doken onder in de donkere holtes van de beschaving. Richtlijnen om het geheime verzamelpunt te vinden werden rondgestuurd en de daar verzamelde leden werden weggeleid. Niet alle leden waren aanwezig want de wereld moet nog wel blijven draaien hé.

In de antichambre werd ons al een royale dram ingeschonken. Pas in de krant gelezen dat we eigenlijk een ballonglas moeten bezigen om whisky volgens de regels van de kunst te degusteren en, je raadt het al, een vlijtige leerling had er eentje bij! Vreemd hoeveel Glenfarclas uit 1974 er in zo’n glas moet eer je “iets” ziet in het glas. Laat ons het er op houden dat de schenker “not amused” was.

Langs lange door kaarslicht verlichte trappen daalden ze af, ondergronds.

Niet naar de hel, zelfs niet naar het voorgeborchte, maar naar de grotten waar edele bieren liggen te rijpen.

De altaarachtige tafel, speciaal geconstrueerd voor vanavond, geeft aan dat deze sekte-achtige beweging nog maar aan het prille begin staat van de opmars naar hun ondergang, dat toevallig zal samenvallen met de ondergang van de wereld zeker?

Het uiteindelijke doel van de avond werd nog even uitgesteld met het bovenhalen van een fles Calvados.

Meegebracht uit de geboortestreek en voorzien van het jaartal 1955, werd deze fles met het nodige respect behandeld. Herinneringen aan beelden van mobiele “alembics” die van appelgaard naar appelgaard reizen om het gegiste sap van overrijpe appels te distilleren trekt aan hun ogen voorbij. De neus is in het begin lekker. Het zoete van de appels proef je op de tong. Dan komt er een boslucht uit het glas, paddestoelen ... en bruine suiker. Zurig. Op het einde twijfelt hij in z’n aroma’s tussen plakaatverf en inkt.

Het Altaar der vrienden

Samen met eerdere gesprekken, onderweg naar het verzamelpunt, over Spitfire’s Mitchell, de ontwerper wiens leven verfilmd werd onder de naam “The first of the few”, staan ze weer versteld hoeveel ze samen weten! 
Zeker als ze de link leggen van WO II naar WO I, waar de Londense dubbeldekkers rondreden met reclame van “Dewar’s White Label” op de zijpanelen, en zo terug bij het hoofdonderwerp van de avond belanden: WHISKY! 

En specifieker voor vanavond: 

Gedistilleerd door DIAGEO maar niet gebotteld door DIAGEO!

ROSEBANK BERRY’S OWN SELECTION 1990-2008  46%

Deze Lowland distilleerderij uit Falkirk (Camelon) werd door DIAGEO gesloten, “mothballed”, in 1993 daar ze de voorkeur gaven aan Glenkinchie als Lowland distilleerderij in hun portfolio. Recentelijk, in 2009, zijn de gebouwen nog leeggehaald door koperdieven, dus is het meer dan waarschijnlijk dat hier nooit meer zal gedistilleerd worden. Deze fles werd aangekocht bij Doug McIvor, die de vaten selecteerd voor Berry Bros & Rudd.

Eerste hint van metaalgeur in de neus. Vanilletoets. Rijke body van rozen, bitter en zoet. Knoesels. Je kan de afdronk bijna kauwen. Terecht de “Queen of the Lowlands genoemd!

De vrienden buigen even het hoofd over het dilemma “Walsen of niet walsen?”. Hangt veel van de vrouw af natuurlijk, maar ze kunnen zich allen vinden in het respectvol behandelen van oudere exemplaren. Rekening houden met de fragiliteit en complexiteit is het niet aangeraden om ze onvoorbereid alle hoeken van de dansvloer te laten zien. Laat ze rustig tot hun recht komen en dan is het plezier veel langer en intenser. In contrast misschien is het andere onderschreven dilemma: “Iedereen doet met zijn whisky wat hij wil!”.

INCHGOWER SMWS 18.27  47.8% “FROM THE LAND OF CAKES ”

Heel cake-achtig met rijke fruitcake, kaneelwervelingen en krentenbroodjes; kersen, kruiden en noten. Water brengt florale toetsen naar boven. De smaak heeft lavendel en honing met kruiden van hoesttabletjes. Verdund wordt de smaak sappig en fruitig.

Dit zijn de bevindingen van de uitvinders van de tasting notes! De vrienden voegden toe: Boter. Zuivele look><zuivel ook. Zout, complex en in de afdronk butterscotch. Citroenthee.

Een van de vrienden heeft alles van de whisky op een klein kaartje. Microfilm?

Deze typische Speyside distilleerderij uit Buckie is niet toegankelijk voor publiek. De single malt verdwijnt praktisch in z’n geheel in Bell’s. Samen met J&B en Johnie Walker de bekendste blends van DIAGEO.

CLYNELISH SMWS 26.71  57.3% “THE GREAT OUTDOORS”

Deze vriend had zich bijna laten verschalken. Met een gerust hart een Convalmore uit de kast gehaald. Zeker wetende dat dit een DIAGEO distilleerderij was, in de achtertuin van Glenfiddich en Balvenie. Gelukkig besefte hij tijdig dat “Rare Malts” een range was van DIAGEO zelf! Dan maar effe naar het buitenland om een andere DIAGEO non DIAGEO te halen en ... geen vuiltje aan de lucht! Gelukkig zijn de samenkomsten s’avonds gepland, zodat dit allemaal nog in de voormiddag kon gebeuren!

De frisse neus heeft kalk, schelpdieren en fruit (sterfruit, bananen en nectarines) met zeebries en menthol, wordt zeepig en smaakvol met water. Een zoutige en wasachtige smaak met citronella, zeewier en spek; met water verzacht naar marshmellows en citroengras.

De vrienden voegen toe: Typische waxiness van deze Highland Distilleerderij, hoog in het noorden aan de Oostkust. Appelsien en rozijnen, niet zoet en op water. Huh? Een nymphomane lesbienne, gevangen in het lichaam van een man? “Dan vraagt ge te weinig” wordt er gezegd. Waarschijnlijk een boodschap van de vrienden in code!?!

CLYNELISH THE SINGLE MALTS OF SCOTLAND 35Y  53.7% VINTAGE 1972

Eentje van Sukhinder Singh, de man achter de Whisky Exchange. Waxyness, old bottle effect. Subtiel. Pringelend. Sprits van appelsien te pellen. Warm. Leuk om de twee naast elkaar te proeven. Het verhaal van het wasachtige in Clynelish wordt uit de doeken gedaan. De oorzaak zou de aanslag in de low wines & feints reciever zijn. Deze exspressie zou heel goed gescoord hebben bij een blind tasting van de Malt Maniacs. Een topwhisky in z’n genre! Geeft hem ook z’n bestaansrecht naast de nieuwe mastodont van DIAGEO in Roseisle.

LAGAVULIN UNDERCOVER DAILY DRAM 1994-2008  53.1%

De wijze woorden “Turbe et Orbie”. Voor info bel  J.O.P.A.? Zwaar geturfd. Jarenlang gebruikt voor een wit paard maar nu meer en meer solo op de markt. Voor dat deze op de markt verscheen dachten de vrienden dat DIAGEO niet zo “scheut”ig was om vaten van deze Islay vrij te geven voor onafhankelijke bottelaars. In navolging van de “Tactical” uit Skye, moest misschien de naam van de distilleerderij wel onbekend blijven. Vandaar: “Undercover”. Geen probleem. De vrienden kunnen een geheim bewaren, anders was al lang uitgelekt wie ze zijn trouwens! Onder de pertinent aanwezige rook zit in de afdronk toch wat zoet van de druif verstopt, die je ook in market house bottelingen vindt. Verbrande asse en vanillesuiker. Benzeen en medicinaal.

PORT ELLEN SIGNATORY VINTAGE 1978 58.1%

Gedistilleerd op 7/9/1978 en gebotteld op 6/8/2002. 23 jaar oud en een collector’s item. 

De frisheid in de neus is vooral floraal. Grassig. Verbrand aardappelkruid en vette steenkool. Hier moet wat water bij!!

 “Fijnder, magnifique!”. (Een Franse vriend?) Hierin zit een lichte Speysider met een vlezige afdronk verstopt!

COAL ILA GORDON & MACPHAIL PRIVATE COLLECTION 1969  45%

Gedistilleerd? Op Islay natuurlijk. Op 17/6/1969! Gebotteld in juli 2004 en 35 jaar oud.

De turf zit vooral in de smaak. Citrus en over ’t algemeen fruitig. Meaty afdronk.

 Normaal dat DIAGEO zich zorgen maakt. In de sluitingsronde van 1983 hebben ze Port Ellen al gesloten. Let wel, een logische beslissing toenertijd, gezien de dreigende overproductie. Ze opteerden voor hun andere Islay geturfden, Lagavulin en Coal Ila. Deze laatste was dan ook pas begin jaren ’70 “herbouwd” op de funderingen van de oude Coal Ila met een significante capaciteitsverhoging tot gevolg. Nu in 2011 heeft Port Ellen echter mythische proporties aangenomen, Lagavulin is zo populair geworden als single malt dat er bijna niks overschiet voor de blends en hetzelfde geldt voor die andere geturfde uit Skye, Talisker. 

Met bottelingen van Coal Ila zoals deze van G&M wordt de aandacht meer en meer getrokken naar deze stille Ileach. Geen grootse PR-campagnes maar mond aan mondreclame zorgt voor steeds meer en meer adepten die hun deel van Coal Ila opeisen als single malt. Terecht!

COAL ILA THE PERFECT DRAM 26Y  53.3%

“Swampy seaweed & sherry sweetness”. Dé  Coal Ila waarop je hoopt! Serry!! Christmascake! Geconfijt fruit. De vrienden weten het wel. 

Een sterk koopadvies is hier op z’n plaats!

PORT ELLEN PE 2 
ELEMENTS OF ISLAY  59.5%

Tweedje van Sukhinder Singh, de man achter de Whisky Exchange. Doet denken aan een hete stoof! Walsen of niet, daar kies je zelf voor. Rood vlezig. Afgestreken lucifers in de mond. Gerookte ham maar ook aardbei. Kolenstof. Ondertussen wel een gezocht item, dit half litertje!

COAL ILA PORT ASKAIG 17Y  45.8%

Derdje van Sukhinder Singh, de man achter de Whisky Exchange. Ingewijden, zoals de vrienden zijn, weten dat Mr. Singh genoeg vaten Coal Ila bijeengespaard heeft om een eigen range op poten te zetten. Hij noemde deze Port Askaig, naar het kleine haventje op een boog”scheut” van de Coal Ila distilleerderij. 

Deze 17 jarige wordt algemeen gezien als het beste wat die range te bieden heeft. Rook en citrus.

PORT ELLEN DEWAR RATTRAY 24Y  57.8%

Specially selected and bottled for The Nectar.

 Ingewijden weten dat en ze weten ook dat dit nooit meer gaat gebeuren! (Alhoewel, de vrienden weten dat je nooit nooit mag zeggen!) Dit is The Real Deal!

Citrus en turf. Havengeuren, maar ze overheersen niet en het fruitige treedt op de voorgrond. 

Weer een sterk koopadvies dat even onzinnig is als het vorige, wegens al lang uitgeput. Hetzelfde verhaal bij de volgende. Wéér een Port Ellen natuurlijk, maar eentje van pré-Nectar tijdperken. Kenners weten waarom!

PORT ELLEN M&H CASK COLLECTION 1979  55.3%

Gebotteld in 2006 en dus 27 jaar oud. Deze wordt niet beschreven. Het zou te pijnlijk zijn voor de mensen die nooit de kans zullen krijgen om hem te savoureren. Ja, de vrienden hebben filantropische trekjes!

Nu zitten we natuurlijk nog met die Convalmore, gedistilleerd en gebotteld door DIAGEO. De vrienden maken van hun hart geen steen en kraken hem. Het dorstlessende streekbier moet nog maar even wachten.

CONVALMORE RARE MALTS 24Y  59.4%

Gedistilleerd in 1978. De gebouwen zijn pas in 1990 aan de familie Grant, van Glenfiddich en Balvenie, verkocht. De Rare Malts reeks van DIAGEO was al een mythe tijdens z’n levensduur daar DIAGEO hierin ook bottelingen stak van distilleerderijen waarvan het aanbod op de markt eerder beperkt was, en dan nog bottelingen van gezegende leeftijden! De lichte boenwasgeur verraadt hier ook de leeftijd. Abrikoos en vanille. Zachte vanille in de afdronk. Een zonde naar het thema van de avond, maar de vrienden willen maar al te graag boete doen!

Het streekbiereke wordt geschonken, de dorst eindelijk gelest, maar let op! Het is niet allemaal peis en vree! Er is hevig gediscussieerd over ... over wat eigenlijk? Bronnen spreken van de zin van het leven, het verschil tussen mens en dier, continuïteit in het leven. Nog net zijn er geen poorten naar andere dimensies opengegaan, wordt er gefluisterd. Bezweringen werden aan het altaar toegevoegd, niet langer een tafel nu maar een heuse relikwie, die de vrienden vanaf nu zullen beschermen en vereren als was het de heilige graal! (Of is dat er een beetje over?)

TERUG