TERUG

Van korrel tot borrel
Een korte impressie van de enige boerderijstokerij van Vlaanderen

Door J'O (Lidnr.12)

Voor het eerst in mijn leven mocht ik naar een trouwfeest in de Vlaanders. Eén van mijn vrienden heeft daar op latere leeftijd het licht menen te ontwaren en heeft in het voorgeborchte van de Vlaamse Ardennen de liefde en zijn geluk gevonden.

Ik dus feestelijk uitgedost in het gezelschap van drie heren van stand die ook al in een eerder reisverslag opdoken richting Baaigem, Gavere, Oost-Vlaanderen. Mijn lieftallige liet deze beker, verstandig als ze is, vlot aan zich voorbij gaan wat mijn aanwezigheid bij deze verzameling echte en halve jonkmannen verklaard.

Tot overmaat van gelukzaligheid hadden we, veiligheid voor alles, besloten om ongeveer ter plaatse te overnachten. Dat ongeveer bleek een uur en een kwart later St. Lievens Houtem te zijn ( Oetem). Op het drukke marktplein, het was markt, doemde voor ons op: NV Discatex, Lotto en tabakswinkel annex “Overnachtingen Irma De Vos” annex café “De Gouden Leeuw”. Dit laatste zal bij enige clubleden ongetwijfeld hilarische herinneringen opwekken aan een olijk duo dat in het South Beach Hotel in Troon een onvergetelijk optreden verzorgde.

South Beach Hotel in Troon, Schotland (18 februari 2010)

Irma zelf was niet te bespeuren wegens een beetje lang overleden.

Na het inchecken en het inspecteren der tapkranen wachtte ons de plechtige inzegening van het huwelijk in het oude Romaanse kerkje van Baaigem( 500 inw) .
Nadat deze ramp zich voltrokken had moesten we de tijd voor het avondfeest op nuttige maar niet minder aangename wijze doorbrengen met een voedzame nevenactiviteit.

De bruidegom was zo attent om ons in te schrijven voor een bezoek aan de enige boerderijstokerij van Vlaanderen: Stokerij Van Damme.

Bij Stokerij Van Damme probeert men al sinds 1862 het lijden in dit ondermaanse te verzachten door op nog steeds zeer ambachtelijke wijze de wereld en nabije omstreken te vergasten op de enige echte “Balegemse” Volgens het Druepelkot in Gent “de beste”

Voor mij, liefhebber van spiritualiën waardoor je kunt zien, een buitenkansje om even over de rand van het whiskygebeuren te gluren bij de buren.

Ik ga nu even citeren uit de folder:

Stokerij Van Damme is een begrip in Oost-Vlaanderen. Het stoken is een typische winteractiviteit ( dec-apr) Tijdens de zomer gaat de meeste aandacht naar de boerderij met 200 runderen en de oogst van het jaar. Dat is voornamelijk rogge maar ook gerst. Het is de enige landbouwjeneverstokerij van de Benelux die het graan voor haar geestrijke drank zelf teelt. De Balegemse Jenever geniet dan ook geografische naambescherming.

Gastvrouw Dominique, een vriendelijke, rondborstige, blozende en welbespraakte parel heet ons eerst welkom en laat ons in de oude tot verbruikzaal en winkel omgebouwde stallingen van de vierkantshoeve als ijsbreker meteen het hele gamma proeven.

 Klare jenever van 31°, 41° ( gerst) en zelfs Single Malt genoemde van 53°. Ook citroen en kriekenjenever voor de dames en heerlijk zachte advocaat voor de grootmoeders.

Oh ja, ook nog jenever pralines voor de overgrootmoeders.

Eerst een beetje technische uitleg over het product Jenever.

De basisgrondstoffen van jenever zijn gerst, rogge en maïs. In de branderij wordt de gerst tot mout verwerkt. De mout wordt daarna vermengd met water en de zetmeelrijke ingrediënten maïs of rogge.

Het verkregen mengsel wordt met gist vermengd, de moutenzymen zetten zetmeel om in suikers, de gist zet de suikers om in alcohol. Deze alcoholrijke substantie wordt gedistilleerd. Maar dat wisten jullie al. Gelieve het vorige dus over te slaan.

Na de eerste distillatie blijft het “ruwnat” ca 20% alcohol over. Het residu heet spoeling en gaat naar de zwins of de runders. Ook hier gelukkige neerhofdieren!. Het “ enkelnat” ca 30% alcohol bekomt men na de 2^e distillatie. Na een eventuele 3^e distillatie bekomt men “ bestnat”46,5 % of moutwijn.

Hernieuwde distillatie van deze moutwijn levert een alcohol op van 75%. Door het toevoegen van Jeneverbes of kruiden ontstaat de zogenaamde “gebeide” jenever. Maar in de Vlaanders wordt gewoonlijk de pure basis graanmout behouden. Voegt men fruit of andere extracten toe dan bekomt men de door sommigen, wegens zijn ondoorzichtigheid, gevaarlijk genoemde drankjes.

Daarna rust en rijpt de jenever tussen 3 en 6 maanden op eikenhouten vaten alvorens aan de fles en de wereld toevertrouwd te worden.

Bij Van Damme wordt de hele stokerij aangedreven door een oude maar nog springlevende stoomketel met bijhorende stoommachine. De overbrenging geschiedt nog met tandraderen en aandrijfriemen en zijn een lust voor het kennersoog.

De fijnstook gebeurt in een alambic uit koper en het distillaat gaat via een rechtstreekse leiding naar de vaten.

De 31° versie nijgt een beetje naar wodka ( maar dan goeie) Mijn favoriet was echter de gerst gestookte van 41° die verdacht veel weg heeft van bepaalde new make spirits uit de whiskywereld.

Daar we buiten het stookseizoen kwamen was de rondleiding eerder beperkt maar daarom niet minder leerzaam al hadden de meeste vooral oog voor de lokkende flessen aan de andere kant van de boerderij.

Het was in ieder geval een fijn intermezzo en lichtjes slagzij verlieten we het pand op zoek naar zaal De Zilverreiger waar een ander feestje op ons wachtte. En niet te vergeten: Aan het nieuwe paar: Vaert wel ende levet scone!

Uw reporter ter plaatse

J’O

TERUG